نبولایزر چیست ؟

نبولایزر چیست ؟

نبولایزر چیست ؟ :‌دستگاه نبولایزر وسیله ای است که محلول های پایه آب را به قطره تبدیل کرده و این یکی از ساده ترین راه ها برای مصرف داروهای استنشاقی و روشی ترجیحی برای استفاده کودکان، خردسال و سالمندان است . اما استفاده از آن با محدودیت های خاصی دارد که برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دستگاه های نبولایزر ، نحوه عملکرد آنها ، بیشترین کاربردها و نحوه استفاده ایمن از آنها ، ما را در این مقاله از نشریه فارماکومد دنبال کنید .

نبولایزر دستگاهی است که محلول های پایه آب را به قطره هایی تبدیل کرده که استنشاق آنها راحت باشد و برای رسیدن به ریه ها به اندازه کافی کوچک (۱ تا ۵ میکرومتر) شوند. این وسیله معمولاً با داروهایی که به گسترش مجاری ریه و برونش ها  کمک می کند. زیرا ارسال مستقیم دارو به ریه ها باعث کاهش دوز و عوارض مصرف جانبی داروها در بیمار می‌شود.

قطره ها با استفاده از روش های مختلف  در این دستگاه ، مانند اتمیزه شدن انفجار هوا ، ارتعاشات با فرکانس بالا و جت های مایع تولید شده که این روش ها اغلب بر اساس نوع داروهای مصرفی با دستگاه و هزینه آن تعیین می‌کنند .

 

چه کسی باید از دستگاه نبولایزر استفاده کند؟

نبولایزر چیست ؟ :نبولایزرها بیشتر در بیمارانی استفاده می‌شود که نمی توانند از تکنیک تنفسی خاصی استفاده کرده یا حرکات آنها را هماهنگ کنند (هماهنگی تنفس دست و چشم ) ، مانند کودکان خردسال و سالخوردگان. این دستگاه تا زمانی که فرد به طور طبیعی نتواند نفس بکشد ، به راحتی استفاده می‌شود .

استفاده از نبولایزرهای خانگی همچنین برای بیمارانی که انسداد مکرر جریان هوا یا حجم پایی تنفس دارند ، یا برای افرادی که به داروها یا دوزهایی برای استنشاق های معمولی (استنشاق پودر خشک یا دوز اندازه گیری شده) نیاز دارند ، توصیه می شود که استفاده کنند.

 

مکانیسم عمل دستگاه نبولایزر چیست ؟

داروی های مورد استفاده در دستگاه نبولایزر ، باید از موانع مختلف عبور کند تا به هدف خود برسد. در مجاری تنفسی فوقانی ، لایه ای از مخاط سطح را پوشانده و ذرات خارجی را با ” هول دادن” آنها به سمت گلو خارج کرده تا بلعیده شود .در مجاری تنفسی تحتانی ، گلبول های سفید خون (ماکروفاژها) ذرات خارجی را به اندازه ۱ تا ۲ میکرومتر می‌خورند . داروی نبولایزه  شده باید به اندازه  کافی کوچک باشد تا به راه های تنفسی تحتانی برسد و دارای یک ترکیب شیمیایی باشد که در چسبیدن به مخاط اختلال ایجاد کند یا به عبور آنها کمک کند .

قطره هایی تولید شده در این دستگاه با اندازه ۲ تا ۵ میکرومتر به قسمت های بالاتر راه های تنفسی ، راه پیدا کرده و در حالی که قطره های کوچکتر تولید شده (۱ تا ۲ میکرومتر) می توانند به عمیق ترین قسمت راه های تنفسی روند .

انواع دستگاه های نبولایزر :

نبولایزر چیست ؟ : انواع مختلفی از نبولایزر در بازار موجود می‌باشد که نبولایزر دستی دوز ملایمی را از دارو در اختیار بیمار قرار می دهند. پایین دستگاه نبولایزر به صورت دستی در جهت عقربه های ساعت چرخانده شده تا باعث ایجاد کشش در اطراف ظرف مایع شود. انرژی آزاد شده از این فرآیند باعث ایجاد فشار بر روی ظرف مایع انعطاف پذیر می شود که باعث پاشش مایعات از دو نازل با تولید غبار شده. این دستگاه خاص هیچ پیشرانه گازسوزی ندارد و بدون نیاز به کارکرد با باتری یا پریز نیز برق است. نبولایزرهای مجهز به نیروی انسانی برای افرادی که دسترسی محدود به برق دارند ، بسیار مفید می‌باشند.

نبولایزر Vibrating Mesh Technology (VMT) دارای یک محفظه  ۱۰۰۰-۷۰۰۰ سوراخ شده لیزری است که در بالای قسمت ذخیره سازی مایع مرتعش شده و از این طریق سوراخ هایی ایجاد کرده که این دستگاه به طور معمول یک روش درمان سریع است. یک اتمیایزر، که به عنوان نبولایزر جت نیز شناخته شده است که این دستگاه ها معمولا از طریق یک لوله به کمپرسوری متصل شده که جریان هوای فشرده یا اکسیژن با سرعت بالا را از طریق داروی مایع تولید کرده و در نتیجه آن را به آئروسل تبدیل می‌کنند .

سرانجام ، نبولایزرهای اولتراسونیک شامل یک اسیلاتور الکترونیکی هستند که یک موج فراصوت با فرکانس بالا ایجاد کرده و ارتعاش مکانیکی عنصر پیزوالکتریک را تولید می کنند. این ارتعاش با مخزن مایع تماس پیدا کرده و در نتیجه به خاطر ارتعاش با فرکانس بالا ، بخار تولید می‌کنند .

اجزای دستگاه نبولایزر :

کمپرسور:

نبولایزر جت :

نبولایزر چیست ؟ :‌در نبولایزرهای جت ، قطرات به عنوان آئروسل دارو را تحویل می دهد که در این دستگاه معمولاً از لوله مخزنی که به حفظ جریان مداوم کمک کرده استفاده می‌کنند. اشکال دیگر نبولایزرهای جت ، نفس کشیدن و تنفس را تقویت کرده و در حالی که هر دو به کاهش هدر رفت دارو کمک می کند ، اما طراحی های مختلف این دستگاه ها برای به حداقل رساندن زمان درمان یا ارائه دقیق تر دوز مورد نظر کمک می کنند . عیب اصلی نبولایزرهای جت پر سر و صدا بودن است و آنها همچنین برای هر بار درمان زمان بیشتری را صرف می کنند و تمایل به خنک کردن حلال ها دارند که می تواند برای بیمار ایجاد ناراحتی کند.

 

نبولایزر التراسونیک :

نبولایزر چیست ؟ : در این حالت ، یک کریستال در فرکانس های بالا (بیش از ۲۰ کیلوهرتز) ارتعاش کرده تا تولید قطره کند و این دستگاه ها معمولاً کوچک تر و کم صداتر می‌باشند و دوز کمتری از دارو نیاز دارند . با این حال ، نباید از آنها با سوسپانسیون یا با داروهایی که در اثر حرارت دادن ( پروتئین ها ) آسیب می بینند ، استفاده کرد .

 

نبولایزر مش :

نبولایزر چیست ؟ : در نبولایزرهای مش ، یک شبکه ارتعاشی قطره ها را ایجاد کرده و اندازه آنها را تعیین می کند. این دستگاه ها زمان درمان سریع تری دارند و ضایعات دارو را کاهش می دهد که با این حال ، محلول های بسیار غلیظ ، می توانند آسیب به شبکه ها برسانند .

 

رابط :

رابط یکی از مهمترین قسمت های این دستگاه است، زیرا بخشی که دارو را به فرد بیمار منتقل کرده و انتخاب یک رابط به سن و توانایی بیمار برای همکاری (کودکان یا افراد مسن) بستگی دارند . در بیمارستان ها ، استفاده از ماسک برای بیماران و کودکان بالای ۳ سال استفاده شده که برای کودکان کوچک تر ، از ماسک صورت که هم بینی و هم دهان را می پوشاند استفاده می شود و بسیار مهم است که ماسک صورت محکم و راحت قرار گیرد ، تا از نشت دارو نداشته باشد .

 

جام نبولایزر یا مخزن دارو :

مقدار مشخص شده دارو در این ظرف است و باید بعد از هر بار استفاده شستشو داده و خشک شود و طبق دستورالعمل سازنده به صورت دوره ای ضد عفونی کنید .

 

لوله گذاری :

برخی از مدل های دستگاه نبولایزر دارای لوله پلاستیکی اند که ژنراتور آئروسل را به جام نبولایزر و رابط متصل کرده و قبل از هر استفاده باید با دقت مونتاژ شود و نباید آن را شست و شو بدهید .

 

لوازم جانبی :

برخی از نبولایزرها مدل های ویژه ای برای کودکان هستند که شامل لوازم جانبی برای سرگرمی کودک در طول دوره درمان می‌باشند .

 

موارد استفاده از دستگاه نبولایزر :

قبل از استفاده از هر دارویی به شکل نبولیزه ، حتماً با پزشک خود مشورت کرده و دستورالعمل های پزشک را دقیقاً انجام بدهید، حتی اگر قبلاً از آن دارو استفاده کردید. مواد مخدر می توانند اثرات متفاوتی بر سلامتی داشته و استفاده از آنها نیاز به نظارت پزشکی نیاز دارند.

 

آسم :

آسم بیماری است که در آن ، کل راه های تنفسی را متورم کرده و داروهای استنشاقی با دوزهای بالای به طور مستقیم به محل هدف رسیده و به درمان التهاب کمک می کند . نبولایزرها برای بیمارانی مانند کودکان که نمی توانند به اندازه کافی از استنشاق های معمولی استفاده کنند ، توصیه شده و باید نبولایزرها در حین حملات حاد آسم برای انتقال داروهایی که به انبساط مجاری تنفسی کمک می کنند (مانند آلبوترول)استفاده شوند .

در بیمارانی که گاه به گاه دچار حملات آسم می شوند ، هر زمان که لازم است از آگونیست های بتا ۲ کوتاه اثر استفاده شده و آنها با شل کردن عضلات اطراف ، راه های تنفسی را بیشتر می‌کنند و علائم بیماری را به سرعت کم می‌کنند. داروهای سالبوتامول و تربوتالین بیشترین استفاده در این بیماری را دارند . داروهای کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب و کنترل آسم در طولانی مدت مصرف می شود. از آگونیست های طولانی مدت بتا ۲ (مانند فرموترول و سالمترول) در هنگامی استفاده می‌کنندکه نمی توان آسم را فقط توسط کورتیکواستروئیدها مهار کنند .

 

فیبروز کیستیک :

فیبروز کیستیک نوعی اختلال ارثی ژنتیکی است که باعث تجمع مخاط بسیار غلیظ و چسبناک شده که مجاری تنفسی را مسدود می کنند. این بیماری منجر به انسداد مداوم راه های تنفسی ، عفونت های باکتریایی مزمن و گشاد شدن راه های تنفسی است. نبولایزاسیون با محلول آب نمک هیپرتونیک برای بهبود این بیماری استفاده می‌کنند و مواد افیونی فقط برای موارد شدید و در مراحل آخر استفاده می‌کنند.

 

عفونت های ریه :

استفاده از آنتی بیوتیک از طریق نبولایزاسیون این مزیت را برای بیماران دارد که دوزهای زیادی را مستقیماً به ریه های آلوده رسانده و با این حال ، خطر ابتلا به عفونت های مقاوم در برابر چند دارو ، آنتی بیوتیک درمانی را فقط در موارد خاص محدود کند.

 

بیماری انسداد مزمن ریوی :

بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD) یک بیماری پیشرونده است که تنفس را برای بیمار بسیار دشوار کرده و بیشتر بیماران دچار التهاب لوله های برونش دچار آسیب دیدگی کیسه های هوایی و تولید بیش از حد مخاط  در راه های تنفسی می‌باشند .

 

آسیب حاد ریوی :

اغلب در این بیماری  اختلالات خونریزی همراه با افزایش انعقاد خون پس از آسیب حاد ریوی ، ایجاد می‌شود. نبولاسیون داروهای ضد انعقاد ، داروهایی که لخته شدن بیش از حد خون را متوقف کرده و می توانند در غلظت های بالا استفاده شوند. مطالعات انجام شده حیوانی (موش ، موش و گوسفند) بر روی داروهای ضد انعقادی نبول دار ، نشان داده که این داروها  لخته شدن و التهاب در ریه ها را کم می‌کنند.

 

تنفس در بیماران سرطانی پیشرفته :

استفاده از داروی ضد درد نبولایزه یا فوروزماید ادرار آور ممکن است به کاهش تنگی نفس در بیماران در مراحل پیشرفته سرطان کمک کند . در دو مطالعه انجام شده بر روی ۲۶ بیمار سرطانی ، مورفین نبولایز شده به اندازه مورفین تزریق شده (زیر جلدی) در تسکین مشکلات تنفسی موثر میباشند .

: کاربرد انسولین

بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ برای کنترل علائم و سطح گلوکز خون خود نیاز به تزریق مداوم انسولین دارند . گزینه های کمتر تهاجمی برای تجویز انسولین در حال مطالعه است و طبق یک متاآنالیز و دو مطالعه انجام شده بالینی ، انسولین نبولایز شده به بیماران کمک کرده تا سطح گلوکز خود را کنترل کنند ، اگرچه به اندازه انسولین تزریقی موثرنیست. با این وجود ، درمان انسولین استنشاقی توسط FDA تأیید شد ، اما پس از فروش ضعیف توزیع آن قطع شده و سایر شرکت های دارویی نیز تحقیقات خود را در این زمینه متوقف کنند .

روش نگهداری از دستگاه نبولایزر :

تمیز نگه داشتن دستگاه نبولایزر بسیار مهم می‌باشد و پس از استفاده ، مخزن این دستگاه باید در آب گرم شستشو داده شده و در هوای اتاق کاملا خشک شود. قطعات دستگاه را می توان با محلول آب سرکه یا با یک محصول ضد عفونی کننده خاص که برای نبولایزر جداگانه استقاده می‌ شود ، تمیز کنید. این فرآیند باید شامل ۲۰ دقیقه خیساندن قطعات دستگاه در آب برای بهترین نتیجه گیری است. برای نگهداری از دستگاه نبولایزر هنگام استفاده از آن ، کمپرسور را با پارچه تمیز بپوشانید و خود داروی مورد استفاده نیز باید در جای خشک  ، خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.

 

هدف اصلی نبولایزرها درمان برخی بیماری ها و بیماری های تنفسی از طریق استفاده از داروهای مایع فشرده می‌باشد که این دستگاه ها امکان درمان مستقیم بیماری های را فراهم کرده و انواع مختلفی از آنها وجود دارد که بسته به مکان و نحوه استفاده از آنها می توان آنها را تهیه کنید. پس از انتخاب دستگاه نبولایزر ، تمیز و نگهداری صحیح از آن برای حفظ ایمنی و اثربخشی آن  در درمان بسیار مهم می‌باشد که با رعایت مناسب دستورالعمل های استفاده ، دستگاه های نبولایزر می توانند یک درمان مفید برای بیمارانی باشند که از بیماری های ریوی و تنفسی دچار هستند.

مجله پزشکی فارماکومد